آشنایی با DNS Server

در ابتدا قبل از اینکه به معرفی و بررسی کاربرد DNS بپردازیم، لازم است بگوییم DNS مخفف چه کلمه‌ای است؟ این واژه‌ی سه حرفی در واقع مخفف عبارت Domain Name System نیز می‌باشد که به معنی سیستم و یا سامانه نام دامنه می‌باشد. DNS در واقع یک سیستمِ سلسله مراتبیِ توضیع شده برای کامپوترها، خدمات و یا هر منبع متصل به اینترنت است که برای مدیریت نام وب سایت ها و دامنه ها استفاده می‌شود. وظیفه‌ی DNS این است که نام دامنه هایی را که مربوط به وب سایت های مختلف است و ما در نوار جست و جوی آدرس مرورگرمان تایپ می‌کنیم را به یک آدرس IP متصل می‌کند که خودِ این آدرس IP به سروری که محتوای آن وب سایت را میزبانی می‌کند متصل می‌کند. در واقع DNS به ما کمک می‌کند تا نام هایی را که به راحتی قابل تشخیض است و به آسانی به خاطر سپرده می‌شود را را به جای حجم زیادی از اعداد (آدرس IP) استفاده کنیم.  

انواع نیم سرور(Name Server)

نیم سرور ها به سه دسته تقسیم می‌شوند که ما در این مقاله به طور مختصر به معرفی هر یک از آنها خواهیم پرداخت.    

1.سرور های روت (Root Name Servers)

سرور های روت یا سرور های ریشه در واقع سرور هایی هستند که مسئول عملکرد DNS و همچنین کل فضای اینترنت هستند. این سرور ها نقطه شروع یک جست و جو توسط شماست که به محض تایپ کردن آدرس مورد نظرتان در نوار جست و جوی مرورگر، نام دامنه را به آدرس IP ها ترجمه می‌کند. حال اگر این سرور DNS اطلاعات مربوط به این دامنه را در حافظه کش (Cache) خود از پیش ذخیره کرده باشد، بلافاصله به طور مستقیم وب سایت مربوطه را نمایش می‌دهد. اما اگر چنین اطلاعاتی را ذخیره نکرده باشد، سرور DNS پرس و جویی را به سرور های روت ارسال می‌کند.

سرور های روت به 13 آدرس تقسیم می‌شوند که از A تا M نامگذاری می‌شوند و عبارتند از:

Hostname	IP address IPv4 / IPv6	Organization
a.root-servers.net	۱۹۸٫۴۱٫۰٫۴, ۲۰۰۱:۵۰۳:ba3e::2:30	VeriSign, Inc.
b.root-servers.net	۱۹۹٫۹٫۱۴٫۲۰۱, ۲۰۰۱:۵۰۰:۲۰۰::b	University of Southern California (ISI)
c.root-servers.net	۱۹۲٫۳۳٫۴٫۱۲, ۲۰۰۱:۵۰۰:۲::c	Cogent Communications
d.root-servers.net	۱۹۹٫۷٫۹۱٫۱۳, ۲۰۰۱:۵۰۰:۲d::d	University of Maryland
e.root-servers.net	۱۹۲٫۲۰۳٫۲۳۰٫۱۰, ۲۰۰۱:۵۰۰:a8::e	NASA
f.root-servers.net	۱۹۲٫۵٫۵٫۲۴۱, ۲۰۰۱:۵۰۰:۲f::f	Internet Systems Consortium, Inc.
g.root-servers.net	۱۹۲٫۱۱۲٫۳۶٫۴, ۲۰۰۱:۵۰۰:۱۲::d0d	US Department of Defense (NIC)
h.root-servers.net	۱۹۸٫۹۷٫۱۹۰٫۵۳, ۲۰۰۱:۵۰۰:۱::۵۳	US Army (Research Lab)
i.root-servers.net	۱۹۲٫۳۶٫۱۴۸٫۱۷, ۲۰۰۱:۷fe::53	Netnod
j.root-servers.net	۱۹۲٫۵۸٫۱۲۸٫۳۰, ۲۰۰۱:۵۰۳:c27::2:30	VeriSign, Inc.
k.root-servers.net	۱۹۳٫۰٫۱۴٫۱۲۹, ۲۰۰۱:۷fd::1	RIPE NCC
l.root-servers.net	۱۹۹٫۷٫۸۳٫۴۲, ۲۰۰۱:۵۰۰:۹f::42	ICANN
m.root-servers.net	۲۰۲٫۱۲٫۲۷٫۳۳, ۲۰۰۱:dc3::35	WIDE Project

 

2.سرور های TDL یا (TLD Name Servers)

TLD در واقع مخفف عبارت Top Level Domain و به معنی دامنه سطح بالا یا فهرست دامنه های مرحله بالا نیز می‌باشد. TLD ها پسوند دامنه هایی با بالا ترین رتبه هستند که در محدوده نام و در منطقه ریشه Root Zone قرار می‌گیرند و نصب می‌شوند. این دامنه های سطح بالا (TLD) از طبقات مختلفی نیز برخوردار است. TLD در واقع آخرین بخش از نام دامنه، پس از نقطه را شامل می‌شود و همچنین به عنوان پسوند دامنه نیز شناخته می‌شود. برای مثال در نام asemanserver.ir قسمت ir. را به عنوان TLDدر نظر می‌گیرند. دامنه ir. نیز یک دامنه سطح بالای کشوری است که به کشور ایران اختصاص دارد. اما پسوند هایی مانند com. به عنوان پسوند عمومی ولی یک پسوند سطح بالا نیز نام گذاری می‌شود. در اینجا این نکته گفتنی است که سرور های روت به خودی خود، اطلاعاتی درباره‌ی آدرس IP های خاص ندارند. سرور های روت لیستی از سرور های TLD را برمی‌گردانند تا سرور DNS ارائه دهنده بتواند پرس و جوی خود را دوباره به سمت سرور TLD ارسال کند. سرور TLD سپس سرور نام اختیاری authoritative name server که دامنه مورد نظر در آن ذخیره شده است را برمی‌گرداند.  

3.سرور های Authoritative Name Server

این سرور ها پاسخ کوئری های (Query) مربوط به درخواست تبدیل نام به IP یا دیگر درخواست ها را متناظر با رکورد های مربوط به آنها را بر عهده دارند. در واقع این سرور ها پاسخ یک کوئری را به کلاینت ارسال می‌کنند. به زبان ساده تر، زمانی که این درخواست به سرور Authoritative Name Server می‌رسد، این سرور با آدرس IP مربوط به asemanserver.ir به سرور درخواست‌دهنده پاسخ می‌دهد. با دریافت این اطلاعات، سرور درخواست‌دهنده آن را در حافظه‌ی کش (Cache) خود ذخیره می‌کند و پاسخ را به رزولور (Resolver) خود برمی‌گرداند و در نهایت رزولور پاسخ را به مرورگر شما ارسال می‌کند و شما به وب سایت مورد نظرتان دسترسی پیدا می‌کنید.  

DNS Zone چیست؟

قبل از اینکه درباره‌ی DNS Zone توضیح دهیم، بهتر است شما را با مفهوم Zone آشنا کنیم تا بتوانید درک بهتری از مفهوم DNS Zone داشته باشید. کلمه Zone به معنی یک بخش از یک محیط و یا منظقه نیز می‌باشد. همچنین در ابتدای این مقاله گفتیم که DNS به معنای سامانه نام دامنه نیز می‌باشد. بنابراین می‌توان گفت که DNS Zone یعنی یک بخش یا یک بلوک از یک سامانه نام دامنه می‌باشد. برای فهم بهتر میتوان گفت که DNS یک دفترچه تلفن است که نام هایی که در آن ثبت شده است، در واقع همان نام دامنه هاست. هر دفترچه تلفن برای سهولت کار از بخش های کوچکتری برای هر نام نیز تشکیل شده است. DNS هم از بخش های کوچکتری نیز تشکیل شده است که هر کدام از این بخش ها دارای یک نام دامنه، IP یا هاست نیز می‌باشد. به هر کدام از این بخش های کوچک DNS Zone گفته می‌شود.

هر کدام از این Zone ها خود به دو بخش تقسیم می‌شود:

1. Reverse Lookup Zone عملکرد این بخش از DNS Zone به این شکل است که URL یا اسم هاست از سمت کاربر به DNS ارسال می‌شود و DNS با جست و جو در لیست خود، IP آدرس مربوطه را پیدا کرده و به سمت کاربر ارسال می‌کند. 2. Forward Lookup Zone این بخش از DNS Zone برعکس قسمت قبلی عمل می‌کند. عملکرد این بخش به این صورت است که کاربر URL یا اسم هاست مورد نظر را ندارد و با وارد کردن IP آدرس،  URL و یا اسم هاست مورد نظر در دسترس کاربر قرار می‌گیرد.   در واقع این دو بخش وظیفه پیدا کردن URL ، نام هاست و IP آدرس و تبدیل هر یک به دیگری ب توجه به درخواست کاربر را دارند.

حال DNS Zone خود به سه دسته تقسیم بندی می‌شود:

1. Primary Zone

این بخش از DNS Zone ، بخش اصلی است که تمامی اطلاعات در آن ذخیره و ساخته می‌شود. در واقع هر زمان که بخواهیم یک DNS Zone ایجاد کنیم، باید آن را در primary zone ایجاد و راه اندازی کنیم.  

2. Secondary Zone

این بخش از DNS Zone وظیفه‌ی بک آپ (BackUp) گیری را بر عهده دارد تا در صورت بروز هر گونه مشکل و یا از بین رفتن فایل اصلی، بتوان اطلاعات را بازگردانی کرد. از آنجایی که DNS در دنیای مجازی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، بنابراین حفظ اطلاعات DNS بسیار مهم است. در واقع می‌توان گفت که secondary zone مانند primary zone است ولی تفاوتی که دارد این است که فایل اصلی نیست و بک آپی است که تمامی فایل های اصلی را در خود دارد.  

3.Stub Zone

این بخش از DNS Zone دارای کپی هایی از موارد ضروری برای شناسایی Zone A است. این بخش دارای کلیه رکورد های Authoritative نیز می‌باشد.

در اینجا هم می‌توان گفت که Stub zone مانند Secondary zone است، ولی تفاوتی که در اینجا وجود دارد این است که Secondary zone دارای تمامی اطلاعات و فایل های primary zone است ولی Stub Zone فقط دارای رکورد های ضروری برای شناسایی سریع و بهتر Zone ها می‌باشد. کارایی و استفاده از Stub Zone زمانی است که چند DNS Namespase متفاوت را بخواهیم به کاربران ارائه دهیم.

اگر بخواهید تغییرات در Stub Zone ایجاد کنید، به طور مستقیم نمی‌توان این کار را انجام داد. برای ایجاد تغییرات در این Zone باید در primary zone این تغییرات را ایجاد کنید.

 

در نهایت باید گفت که DNS Zone از مهم ترین قسمت های هر وب سایت است و دارای اهمیت بسیار زیادی در فضای مجازی نیز می‌باشد و حضور آنها در هر وب سایتی ضروری است و وظایف بسیار مهمی نیز دارد که ما در این مقاله به بخشی از وظایف آنها به طور مختصر اشاره کردیم.