کوکی مرورگر یکی از مواردی است که همه درباره آن شنیده اند،اما بسیاری نمیدانند چه اهمیتی دارد و چرا همه مرورگرها از آن پشتیبانی میکنند . چرا  تقریبا تمام وب سایت ها کوکی اختصاصی خود را روی دستگاه کاربر ذخیره میکنند؟

کوکی (Cookie) هرچند در دنیای واقعی به شیرینی خوشمزه ای گفته میشود ، اما در دنیای کامپیوتر و اینترنت، تعریف متفاوتی دارد.

کوکی مرورگر در واقع بسته ای از اطلاعات است که در قالب یک فایل متنی توسط وب سایت ها روی کامپیوتر کاربر ذخیره میشود تا از طریق آن کاربر شناسایی شده و مثلا بدون نیاز به ورود نام کاربری و رمز عبور همواره در سایت لاگین باقی بماند؛اما کوکی ها استفاده های مختلفی دارند و بر کنار مزایایشان، مسائلی را نیز همراه دارند.

کوکی چیست؟

کوکی فایل های متنی با داده های کوچکی مانند نام کاربری و رمز عبور هستند که برای شناسایی رایانه شما هنگام استفاده از شبکه استفاده میشوند.

کوکی های خاصی که به عنوان کوکی های HTTP شناخته میشوند برای شناسایی کاربران خاص و بهبود تجربه مرور وب شما استفاده میشوند.داده های ذخیره شده در یک کوکی پس از اتصال شما توسط سرور ایجاد میشود.

این داده ها با یک شناسه منحصربه فرد برای شما و رایانه شما برچسب گذاری شده اند.هنگامی که کوکی بین رایانه شما و سرور شبکه مبادله میشود، سرور شناسه را میخواند و میداند که باید چه اطلاعاتی را به طور خاص به شما ارائه دهد.

وقتی یک وب سایت را باز میکنید، درخواستی به مرورگر شما ارسال میشود تا فایل کوکی روی هارد دیسک ذخیره شود و از آن پس اطلاعات مورد نیاز وب سایت برای شناسایی کاربر و ارائه خدمات اختصاصی شروع میشود.مثلا؛ اگر به فروشگاه اینترنتی مراجعه کرده باشید حتی بدون اینکه ثبت نام کرده باشید یا در فروشگاه وارد شده باشید، میتوانید سبد خرید خود را پر کنید.

حتی اگر صفحه را ببندید و مجددا آن را باز کنید بازهم محصولاتی که به لیست خرید خود اضافه کرده بودید همچنان در سبد خرید دیده میشوند.این کار به کمک کوکی ها در مرورگر انجام میشود.

دلیل وجود کوکی ها این است که هر درخواست در پروتکل HTTP از درخواست های بعدی مستقل است و سرورها نمیتوانند درخواست های متعدد کاربران را دسته بندی کنند. با ذخیره ی فایل کوچکی از اطلاعات مربوط به کاربر این مسئله حل میشود و درخواست های هر کاربر از یکدیگر جدا میشوند. کوکی HTTP همان چیزی است که ما در حال حاضر برای مدیریت تجربیات  آنلاین خود از آن استفاده میکنیم و همان چیزی است که برخی از افراد سواستفاده گر ممکن است بتوانند از آن برای جاسوسی از فعالیت آنلاین و سرقت اطلاعات شخصی شما استفاده کنند.

در حالت کلی دو نوع کوکی وجود دارد:

-first-party Cookie : کوکی هایی که مستقیما به وب سایتی که باز کرده اید تعلق دارند.

-third-party Cookie: کوکی هایی که به واسطه ی مدهای جاوا اسکریپ برای ثبت فعالیت های کاربر ایجاد میشوند و عموما برای سرویس های تبلیغاتی مورد استفاده قرار میگیرند.

کاربرد کوکی در مرورگر

کوکی چیزی بیشتر از یک فایل متنی که روی کامپیوتر یا موبایل شما ذخیره میشوند نیستند. این فایل توسط مرورگر خوانده میشود و در آن اطلاعاتی درباره ی وب سایت مانند مشخصات ورود به سایت و تنظیمات سفارشی شده ی کاربر ذخیره میشود.

در کوکی ها همچنین اطلاعات دیگری که وب سایت ها برای شناسایی کاربر و ارائه خدمات بهتر به آن نیاز دارد،قرار میگیرد.کوکی های HTTP یا کوکی های اینترنتی،به طور خاص برای مرورگرهای وب برای ردیابی، شخصی سازی و ذخیره اطلاعات مربوط به نشست هر کاربر ساخته شده اند.

نشست فقط به زمانی که در یک سایت میگذرانید اشاره دارد. کوکی ها برای شناسایی شما هنگام بازدید از یک وب سایت جدید ایجاد میشوند.

اگر کوکی های خود را چاک کنید،از همه وب سایت ها خارج میشوید و وب سایت ها تنظیماتی را که در آنها تغییر داده اید به خاطر نمی آورند.کوکی در مرورگر بسیار رایج است و احتمالا شما تا کنون صدها کوکی در مرورگر خود ذخیره کرده اید.

انواع کوکی ها بر اساس کاربرد و نحوه ایجاد

1-کوکی های جادویی (Magic cookie) :

کوکی های جادویی یک اصطلاح محاسباتی قدیمی است و به بسته های اطلاعاتی اطلاق میشود که بدون تغییر در داده ها ارسال و دریافت میشوند.

2-کوکی های HTTP:

کوکی های HTTP یا کوکی های اینترنتی به طور خاص برای مرورگرهای وب ساخته شده اند تا اطلاعات مربوط به session هر کاربر (مدت زمانی که هر کاربر داخل سایت میگذراند) را شخصی سازی و ذخیره کنند.

3- کوکی های سشن( session cookie):

کوکی های سشن  فقط هنگام پیمایش یک وب سایت استفاده میشوند.این نوع کوکی ها در حافظه ذخیره شده و هرگز روی هارد دیسک نوشته نمیشوند.بعد از پایان سشن کوکی های مربوطه به طور خودکار حذف خواهند شد.

4-کوکی های پایا (persistent cookie):

کوکی های پایا برای ردیابی و جمع آوری اطلاعات درمورد شما استفاده میشوند. هرچند این کوکی های مرورگر تاریخ انقضا دارند و با رسیدن به این تاریخ به طور خودکار حذف میشوند اما به طور نامحدود در کامپیوتر باقی میمانند.

5-کوکی های موقت( Temporary cookie):

کوکی های موقت با خروج از وب سایت مورد نظر یا بستن مرورگر پاک میشوند. کوکی هایی که سشن را نگهداری میکنند از این نوع هستند. نوع دیگری از کوکی های موقت به صورت زمان دار وجود دارند و پس از مدت زمان تنظیم شده منقضی میشوند.

6-کوکی های شخص اول( First party cookie):

کوکی های شخص اول کوکی هایی هستند که فقط با وب سایتی که آنها را ایجاد کرده است ارتباط دارند و اطلاعات را به این وب سایت ها ارسال میکنند.کوکی های شخص اول از امنیت بالایی برخوردارند.

7-کوکی های شخص ثالث(Third party cookie):

کوکی های شخص ثالث در واقع یک نوع کوکی است که به دامنه ای غیر از دامنه اصلی که در نوار آدرس مرورگر نشان داده میشود، تعلق دارد . این نوع کوکی اغلب برای اهداف ردیابی مورد استفاده قرار میگیرد و با کوکی های شخص اول که متعلق به دامنه اصلی است ، کاملا فرق دارد.